صفحه ارایی چیست؟
صفحه آرایی هنری است که باید مخاطب را در برابر خود متوقف کند و توجه او را به خود جلب کند.او را به پیگیری،ترغیب و خواندن آن وادار کند که این توانایی به وجود نمی آید مگر با شناخت مخاطب. ضروریست صفحه آرایی،که امروزه در جامعه ی ما کاربرد فراوانی دارد جدی تر گرفته شود.قرآن های خطی ،گنجینه عظیمی از ارزش های بصری صفحه آرایی هستند. برای کسب موفقیت در فراگیری صفحه آرایی،تلاش و ممارست و انجام تمرین های بسیار و مداوم ضروری و اجتناب نا پذیر است.
"صفحه آرایی" و یا "لی اوت" در زبان انگلیسی ،شاخه ایی از هنرهای گرافیک است که موضوع آن ایجاد روابط مناسب و موزون بصری در عناصر نوشتاری و تصویری و فضای خالی در فضای مورد نظر می باشد.
پیشینه "صفحه آرایی" در ایران،به گذشته بسیار دور یعنی زمانی که سومری ها بر روی لوحه های گلی مفاهیم مرتبط با یکدیگر را می نوشتند،باز می گردد.شکل اولیه کتاب به صورت اتاقی بود که ورق های خشتی کتاب که هر کدام چند سانتی متر ضخامت داشتند ، در طبقه های نصب شده به دیوارهای این اتاق قرار می گرفتند ، سپس از پوست برخی حیوانات برای تولید کتاب استفاده می کردند و پس از آن کتاب های کاغذی رایج می شود. روش هایی که اکنون،در ایران،برای تولید مطبوعات رایج است بر گرفته از کشورهای پیشرفته ی صنعتی است که گریزی از آن نیست و زیانی هم ندارد.
با رایج شدن چاپ سنگی در دوران قاجارو پس از آن چاپ سربی و سایر روش های چاپی ، صفحه آرایی وارد مرحله دیگری می شود که تاثیر تکنیک ها و امکانات فنی بر روی آن بسیار است. تحویل کتاب آرایی ، به تدریج به نظام زیبا شناسی کاملی رسید که ساختار آن در تمامی اجزا و همچنین ساختار کلی از منطقی واحد ، برخوردار بود. تطبیق متقارن عناصر، تقسیم متقارن سطوح ، تنظیم هندسی نقوش ،تلفیق موزون خط ها و ترکیب متعادل رنگ ها ، هم دست آوردهایی هستند که وحدت مضمونی و بصری را در نسخه های خطی ایران تامین میکنند.
آرایش صفحات در مطبوعات ایران ، از آغاز تا دوره طولانی متقارن بوده است که این تقارن را در زمینه دیگر زندگی روزمره آن مانند معماری ، تزیین داخلی بناها ، ... نیز مشاهده می کنیم.
امروزه ، صفحه آرایی با وجود امکانات فراوان نشر رومیزی و گسترش فراوان ارتباطات دوره جدیدی از رشد و تکامل خود را آغاز کرده است و روز به روز اهمیت این شاخه ی گرافیک بیشتر آشکار می شود.
پیشینه صفحه آرایی در ایران، به گذشته های بسیار دور، یعنی زمانی که سومری ها بر روی لوحه های گلی، مفاهیم مرتبط با یکدیگر و ادامه داری را می نوشتند، باز می گردد. شکل عینی نخستین کتاب ها، به صورت اتاقی بوده است که ورق های خشتی کتاب، که هر کدام چند سانتی متر ضخامت داشته اند، در طبقه های نصب شده به دیوارهای این اتاق قرار می گرفتند. سپس، پوست برخی از حیوانات برای تولید کتاب به کار می رود و پس از آن، کتابهای کاغذی رایج می شود.
در نخستین سده های هجری، کتاب آرایی مورد توجه قرار می گرفت و کتابخانه ها، شبکه های اداری و درباری و آموزشی، همگی در مسیر نسخه آرایی و فن کتاب سازی، هیأتی نظام مند پیدا کردند.
اوج هنر کتاب آرایی در ایران، به دورهموری تیمربوط است اما با شکست جانشینان تیمور و تسلط شاه اسماعیل صفوی بر هرات، از ارزش های بصری این هنر کاسته نمی شود و همچنان، بهترین دوره های تکاملی خود را می گذراند و فقط در اواخر دوره صفوی ست که هنر کتاب آرایی و نگارگری ایرانی، با تأثیرپذیری از غرب، به تدریج سیر نزولی آغاز می کند.
yasin